แบตเตอรี่ “maintenance-free” แบบเจลตะกั่วกรด คืออะไร

🧪 1. ลักษณะทั่วไปของแบตเตอรี่ตะกั่วกรดเจล

แบตเตอรี่แบบเจลเป็นแบตเตอรี่ตะกั่วกรดที่มีการเติม ซิลิกา (Silica) ลงในน้ำกรด ทำให้ของเหลวกลายเป็นลักษณะคล้ายเจล ส่งผลให้กรดไม่ไหลและลดการระเหย

รายการ	รายละเอียด
ประเภท	ตะกั่วกรดแบบ Valve Regulated Lead Acid (VRLA)
ลักษณะน้ำกรด	อยู่ในรูปเจล ไม่ไหล
การบำรุงรักษา	ไม่ต้องเติมน้ำกลั่น
การใช้งานทั่วไป	ระบบโซลาร์เซลล์, UPS, รถไฟฟ้าขนาดเล็ก, รถกอล์ฟ, รถทำความสะอาด, ระบบสำรองไฟ ฯลฯ
จุดเด่น	ปลอดภัย ไม่รั่ว ไม่ต้องดูแลบ่อย อายุการใช้งานยาวกว่าแบบน้ำ
จุดด้อย	ราคาสูงกว่าแบบน้ำ / ไม่ทนต่อการชาร์จเกินหรือการจ่ายไฟกระชากบ่อย

⚡ 2. ข้อดีของแบตเตอรี่เจล

✅ ไม่ต้องเติมน้ำกลั่น → ปิดผนึกและออกแบบให้เป็นระบบระบายแรงดันอัตโนมัติ
✅ ทนต่อการสั่นสะเทือน → เหมาะกับการใช้งานในพื้นที่เคลื่อนที่
✅ อัตราการคายประจุตัวเองต่ำ → เก็บไฟได้นานเมื่อไม่ได้ใช้งาน
✅ ปลอดภัย → ไม่รั่ว ไม่มีก๊าซไฮโดรเจนระเบิดออกมาเมื่อใช้งานปกติ
✅ เหมาะกับระบบ Deep Cycle → เช่น รถไฟฟ้า หรือระบบโซลาร์

⚠️ 3. สิ่งที่ควรระวัง

❌ ห้ามชาร์จด้วยกระแสสูงเกินไป → จะทำให้เกิดฟองอากาศในเจล ส่งผลให้จุดสัมผัสแผ่นธาตุและกรดลดลง (เกิดช่องว่าง) → อายุสั้น
❌ ห้ามชาร์จเกินแรงดันที่กำหนด → เพราะแบตเตอรี่เจลไวต่อแรงดันมากกว่าชนิด AGM
❌ ไม่ควรปล่อยให้แบตเตอรี่คายประจุจนหมดบ่อย ๆ → จะลดจำนวนรอบการใช้งาน

ควรชาร์จด้วยเครื่องชาร์จที่ให้มาพร้อมกับรถกวาด

🔧 4. แนวทางการดูแลและบำรุงรักษา

🧰 4.1 การติดตั้ง

วางในที่อากาศถ่ายเท ไม่โดนแสงแดดโดยตรง
ตั้งในแนวราบ ไม่ควรเอียงหรือพลิก
ตรวจสอบขั้วต่อแน่นหนา และสะอาด ไม่มีคราบออกไซด์

⚡ 4.2 การชาร์จ

ใช้เครื่องชาร์จที่เหมาะสม: ต้องใช้เครื่องชาร์จที่ออกแบบมาสำหรับแบตเตอรี่ VRLA/Gel โดยเฉพาะ ซึ่งมีโปรไฟล์การชาร์จ (Charging Profile) และแรงดันไฟฟ้าที่ควบคุมอย่างแม่นยำ (โดยทั่วไปแรงดันชาร์จจะต่ำกว่าแบตเตอรี่น้ำเล็กน้อย) เพื่อป้องกันการชาร์จเกิน

หลีกเลี่ยงการชาร์จเกิน (Overcharge): นี่คือศัตรูตัวฉกาจของแบตเตอรี่เจล การชาร์จเกินจะทำให้เกิดความร้อนและแก๊สมากเกินไป ซึ่งเจลจะดูดซับกลับได้ยาก ทำให้สูญเสียน้ำและเสียหายถาวร

ชาร์จให้เต็มหลังใช้งาน: ควรชาร์จแบตเตอรี่ให้เต็ม 100% ทันทีหลังจากการใช้งาน (หรือเมื่อมีการคายประจุ) และไม่ควรปล่อยให้แบตเตอรี่อยู่ในสภาวะคายประจุเป็นเวลานาน

ห้ามปล่อยให้คายประจุลึกเกินไป: แม้จะทนทานต่อการคายประจุลึก แต่ไม่ควรปล่อยให้ต่ำกว่า 50% ของความจุ (หรือต่ำกว่า 11 V สำหรับแบตเตอรี่ 12V) บ่อยครั้ง เพราะจะลดอายุการใช้งานลงอย่างมาก

ข้อควรทำ:

ใช้ เครื่องชาร์จแบบอัตโนมัติ ที่ให้มาพร้อมกับรถกวาดของเรา

📆 4.3 การตรวจเช็กประจำ

ตรวจเช็กแรงดันแบตเตอรี่ทุกเดือน → ถ้าต่ำกว่า 12.4 V (สำหรับ 12 V) ควรชาร์จทันที
ทำความสะอาดขั้วและจุดต่อเป็นระยะ ป้องกันสนิม/คราบออกไซด์
ตรวจดูสภาพตัวแบตว่าไม่มีบวม แตก หรือรอยรั่ว

🧊 4.4 การเก็บรักษา

ถ้าไม่ได้ใช้งานนาน ควรชาร์จทุก 3–6 เดือน เพื่อป้องกันการคายประจุจนลึก
เก็บในที่แห้ง อุณหภูมิปานกลาง (15–25 °C)
ห้ามเก็บในที่ร้อนจัดหรือตากแดด

📈 5. อายุการใช้งาน

โดยทั่วไป แบตเตอรี่เจลมีอายุการใช้งานเฉลี่ย:

🔋 2.5–3 ปี สำหรับการใช้งานแบบ Deep Cycle (เช่น รถไฟฟ้า)
→ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับคุณภาพแบต, ระบบชาร์จ, และการดูแลบำรุงรักษา

🔋 3–5 ปี สำหรับการใช้งานทั่วไปแบบ Standby (เช่น UPS)